Frantzia. ETEKINETAN PARTE HARTZEAREN ABANTAILAK

AUDIOA - TESTUA
Enpresan Parte Hartzea Frantzian

ETEKINETAN PARTE HARTZEAREN ABANTAILAK

AUDIOA:   https://youtu.be/S_6cB3BdvJU

TESTUA (PDF):   https://yadi.sk/i/gGeMLJQSyouIXQ


1.      Frantzian langileek etekinetan parte hartzeko mekanismoak sartzearen abantailak eta eragozpenak oso eztabaidatuak izan dira. Baina badirudi eragin nabarmena dagoela, hots, kapitala-lana gatazka leuntzea.

2.      Puntu honen azterketan ere, eztabaidak "ideologikoegia" izateko joera du. Egia esan, ez da argudio "espiritualak" edo "etikoen" kontua. Aldatzen den enpresa-errealitate batez ari gara, non langileek, etekinen zati baten hartzekodun direnez, ustez enpresaren estrategia eta helburuen aurkako jarrera moderatzeko joera hartzen duten.

3.      Normalean, mozkinetan parte hartzeak langileak enpresarekin gehiago identifikatzea eragiten duela aipatzen da. Baina hau agian generikoegia da. Egia esan, askoz ere zehatzagoa da kontua. Jakina, enpresak etekinak lortzearekin inplikatuago sentitzen dira langileak, etekin horietan parte hartzen badute, bestela baino.

4.      Motibazio horren inguruan, bi alderdi bereizi behar ditugu. Langileek bi ikuspuntutatik eragiten dute etekinen sorreran.

Batetik, lan-prestazio osoan, langileen lan-jarduerak eragina baitu ekoizpenaren eraginkortasunean, kantitatean eta kalitatean, eta, azken finean, enpresaren diru-sarrera eta gastu guztietan.

Bestaldetik, soldaten eta lan-kostuen ikuspegitik, lan-kostu handiagoek etekinak murrizten dituztelako, eta alderantziz.

5.      Mozkinetan parte hartzeak, berez, nekez eragingo die langileei soldatak mugatzera. Soldatak mugatze horrek haien ongizaterako duen eragin negatiboa partzialki baino ez da konpentsatzen euste horrek dakartzan mozkinen gehikuntzaren bidez.

6.      Horrela, logikaren arabera, mozkinetako partaidetzak interes handiagoa sortaraziko du langileengan enpresak bere balio erantsia handitzeko. Hala ere, "interes handiago" hori erlatiboa da. Izan ere, langileek soldata-igoeren bidez hartzen dute parte balio erantsiaren igoeretan. Lan-harremanek, sindikatuek, balio erantsi handiagoaren ondorioz soldata-ordainsariak ere handituko diren itxaropena sortu ohi dute.

7.      Aitzitik, zalantzazkoa da parte hartzeko mekanismo horiek ezartzeak eragin nabarmena izatea lan-harremanetan. Langileek soldatak mantentzeari edo igotzeari buruz egiten duten balorazioak, logikoa denez, etekinen igoeretan nolabaiteko parte-hartzea izateko itxaropena baino askoz handiagoa izaten jarraituko du.

8.      Hori Frantziako araudiak erabilitako mozkinetako partaidetza kalkulatzeko formulan bertan ikus dezakegu:



Bertan:

E = Etekin garbia

K = Berezko Kapitala

S = Soldatak

B = Enpresaren Balio Erantsia

9.      Normalean, soldatak mugatzeko eusteko ahalegin batek onura garbiaren antzeko igoera ekarriko du. Formulan ikusten dugun bezala, mugatze horren zenbatekoaren zati batek soilik eragiten die langileei parte-hartze horren bidez. Zehazki, honako hau izango da ehunekoa:

1/2 (S/B)

10.  Azken batean, badirudi uler dezakegula Frantzian araututako mozkinetako partaidetza-eskemek langileen inplikazioa areagotzen dutela enpresan balio erantsia sortzeko ahaleginetan (mozkinak sortzeko baino gehiago). Hala ere, inplikazio handiago horren benetako garrantzia zalantzazkoagoa da.

 

ENPRESA ETA LANAri buruzko idatziak

EKAI Center-en beste idatzi batzuk