Europako Garapen Ereduaren Etorkizuna
AURRERAKOIA ALA ATZERAKOIA AL DA TRANTSIZIO EKOLOGIKOA?
AUDIOA: https://youtu.be/u_AaujqjoGg
TESTUA (PDF): https://yadi.sk/i/sAbQdb28bcHkig
1. Ideia bat edo proiektu bat
"aurrerakoi" gisa definitzeko, proiektu horrek gure gizartea hobetzea
ekarri behar du. Horregatik, herritarrek eta haien ordezkari ziren erakundeek aurrerakoitzat
jotzen zituzten ekoizpen-jardueren ingurumen-inpaktu negatiboa kontrolatzeko
edo murrizteko proposatutako edo hartutako neurriak.
2. Eskema horren abiapuntua da enpresa eta
korporazio handien interes partikularrek beren etekinak maximizatu nahi
zituztela, beren enpresa-jarduerek ingurumenean zuten eragina kontuan hartu
gabe. Hori dela eta, bizi-mailak biztanleriaren sektore gero eta handiago batentzako
gutxieneko oinarrizko premiak gainditzen zituen heinean, herritarrak gero eta
gehiago jarri ziren ingurumena defendatzeko posizio "aurrerakoian",
korporazioen interesen aurrean.
3. Hala ere, egoera zeharo aldatu da azken
urteotan. Bereziki Agenda 2030 delakoa, "Trantsizio ekologikoa" delakoa
eta korporazio handiek proposatutako Berrabiatze Handiaren testuinguruan.
4. Arazoa da korporazio handien helburuak orain
erabat desberdinak direla. Garapen ekonomiko eta produktibo globalaren aldeko
apustua gero eta txikiagoa da. Jarduera ekonomikoaren finantzarizazioa,
inbertsio produktiboak errentagarri bihurtzeko zailtasuna eta testuinguru
geopolitikoa horren oinarrian daude. Mendebaldeko finantza-oligarkiak gero eta
apustu handiagoa egin du 1970eko hamarkadan Erromako Klubak, Kissinger
txostenak eta Rockefeller txostenak iragarritako eredu neomalthusianoen alde.
Eredu horien arabera, korporazio handiek Mendebaldearen kontrol politikoa
ziurtatzearen aldeko apustua egin dute, gainbehera ekonomikoaren testuinguruan,
eta funts publikoak jarduera-sektore espezifikoetara transferituz, hala nola
energia berriztagarrietara, bilatu nahi dute errentagarritasuna.
5. Era horretan, "trantsizio
ekologikoaren" aldeko apustua aspaldi ez da enpresa handien interesei aurre
egiteko apustua, eta guztiz kontrakoa izatera igaro da. Hau da, korporazio
handien lehentasunezko helburuen aldeko apustua.
6. Herritarren interes orokorren ikuspegitik,
ingurumenaren defentsa helburu aurrerakoia da argi eta garbi, baina ekonomia
hondoratzea ez, inondik inora ere. Aitzitik, korporazio handien interesen
zerbitzura ekonomia hondoratzearen aldeko apustu hori, apustu erreakzionario da,
argi eta garbi.
7. Horixe bera planteatzen ari da trantsizio
ekologikoarekin. Gizadiaren historian lehen aldiz saiatu gara Mendebaldeak bizi
duen egiturazko krisi historikoa konpontzen, energia-iturriak aldatuz, ez
iturri eraginkorragoetarantz, baizik eta efizientzia txikiagoko iturrietarantz,
hala nola oraingo energia berriztagarrietarantz.
8. Gizateriaren aurrerapen sozial eta
ekonomikoa, historikoki, hainbat trantsizio energetikoren bidez gertatu da.
Trantsizio horiei esker, jauzi handiak egin dira gure garapen-gaitasunean, hala
nola ikatzaren eta ur-lurrunaren energiaren erabileran oinarritutako lehen
industria-iraultza. Edo gasaren, petrolioaren eta energia elektrikoaren
hedapenean oinarritutako bigarren industria-iraultza. Gure eliteek orain nahi
dutenaren guztiz kontrakoa. Eraginkortasun txikiagoko energia-iturrietarako
trantsizioa, eta, ondorioz, hondoratze ekonomiko eta sozialerako trantsizioa
da, hain zuzen, oraingo helburua.
9. "Trantsizio ekologiko" hori, beraz,
ez da Europako herritarren intereseko helburu bat, eta ez da helburu aurrerakoi
bat. Guztiz kontrakoa. Korporazio handien helburu beldurgarria da. Aurrerakoi
batzuek men egiten diote, hori bai, komunikabideek modernotzat eta
aurrerakoitzat aurkezten dituzten kanpaina korporatibo guzti-guztiei men egiten
dieten bezala.
10. Energia berriztagarriak energia-iturri
osagarri gisa bultzatzeak zuzena eta zuhurra dirudi. Horixe egiten ari dira,
neurrian, herrialde gainerakorrak. Iturri horiek ikatza, petrolioa, gasa eta
fisio nuklearreko energia ordezkatzea, ezta saiatzea ere, suizidio sozial eta
ekonomikoa da. Ziur asko, elite korporatiboak Berrabiatze Handia proiektuaren
bidez bilatzen duen suizidio ekonomikoa da. Suizidio ekonomikoa Mendebalde
osoarentzat, energia berriztagarrietan edo industria farmazeutikoan masiboki
inbertitzen duten korporazio handientzako aparteko etekinekin bateragarria
dena, horien onurak ziurtatuta baitaude baliabide publiko itzelen etengabeko
transferentziaren bidez.
11. Gure "aurrerakoien" arazoa da aurrerakoia
dena edo ez dena telebistak definitzea onartzen dutela. Eta horrek oligarkia
korporatiboaren zerbitzura jartzen ditu zuzenean, hedabideak gero eta modu
zuzenagoan oligarkia horrek kontrolatzen baititu.
EUROPAKO GARAPEN EREDUAREN
ETORKIZUNAri buruzko idatziak