Enprsan Parte Hartzea Frantzian
ARAUAK OINARRI GISA
AUDIOA: https://youtu.be/l9SNJog_Tsc
TESTUA (PDF): https://yadi.sk/i/uqNEEj7edJ-wqA
1. Frantzian langileek enpresan parte hartzeko
ereduen inguruan ezer azpimarratzekotan, hori izan beharko litzateke,
ziurrenik, parte hartze horretan arauek duten garrantzia.
2. Baliteke errealitate hori azpimarratzea
beharrezkoa ez izatea beste herrialde batzuetako aditu batzuentzat, baina bai beharrezkoa
dela gure kasuan. Oso bereziki kontuan hartzen badugu Espainian, langileen
parte-hartzeari buruzko eztabaidaren inguruan, zein neurritaraino ez diren kontuan
hartzen arauketaren funtsezko gaia eta haren funtsezko alderdiak.
3. Arau-xedapenen segida baten bidez
partaidetza-ereduak aurreratuz joatearen erakusgarri argia da Frantziaren
kasua. Batez ere, aginduzko arauen bitartez, baina baita zerga-pizgarrietan
oinarritutakoen bidez ere.
4. Eta hauxe da, hain zuzen ere, esperientzia
frantziarraren lehen ondorioa. Langileek enpresan parte har dezaten bultzatzeko
politika errealitateetan oinarritzen da, eta ez hitzetan. Eta esparru horretako
errealitateak erregulazioaren bidez bakarrik lortzen direla. Erregulazio hori aginduzkoa
edo pizgarrietan oinarritutakoa izan daiteke, baina ezinbestekoa da enpresek
norabide horretan aurrera egin dezaten.
5. Espainiako eztabaida, orain arte,
parte-hartzearen abantailen etengabeko aldarrikapenean oinarritu da, balore
pertsonal eta enpresarialen etengabe aldarrikatuz. Batzuetan, gainera, enpresek
langileek parte hartzeko neurri batzuk edo beste batzuk ezartzera derrigortzea
ez dela ona adierazi da. Hori da ezer ez lortzeko errezetarik onena.
6. Egia esan, salbuespenak salbu, etengabeko
tentsioa dute enpresek akziodunen etekina eta boterea epe ertainean
maximizatzeko. Enpresaburuek nekez hartzen dituzte beren kabuz etekina eta
boterea banatzen dituzten erabakiak. Onura bilatzeak sistematikoki deuseztatzen
du horren aurka doan edo hura lortzea zailtzen duen edozein neurri.
7. Hori dela eta, esparru publikotik aldaketa
esanguratsuak lortu nahi badira enpresaren errealitatean edo portaeran,
ezinbestekoa da etekinaren aldeko grinari aurre egitea, enpresaren oinarrizko helburua
den aldetik.
8. Pizgarriak ezartzea da langileen
parte-hartzean eragiteko gaitasuna duen lehen arau-esparrua. Horien bidez,
enpresariarentzat "errentagarri" bihur daitezke bestela errentagarri
izango ez liratekeen jarduerak. Eta horixe da, hain zuzen ere, partaidetza
bultzatzeko zerga-pizgarrien helburua.
9. Jakina, bigarren esparrua aginduzko
erregulazioa da, funtsezko eragina izan baitu bai Frantzian, bai Europako beste
herrialde batzuetan, langileek enpresan parte hartzeko mekanismoak hedatze aldera.
Erreferentzia zuzen gisa, bai Frantzian, bai Alemanian eta bai beste herrialde
batzuetan, enpresa handien kontrol-organoetan langileek parte-hartze
kualifikatua izateko sistema ezartzea aipa dezakegu, kogestio gisa ezagutzen
duguna.