Kurzarbeit-aren Ezarpena
LANGABEZIA KANPO-ERAGIN NEGATIBO GISA
AUDIOA: https://youtu.be/G_TrD-kBfoM
TESTUA (PDF): https://yadi.sk/i/DhEKW8Bj2LkXhQ
1. "Kanpo-eragin negatibotzat" jotzen
ditugu enpresen jarduerarako kostuetan islatzen ez diren jarduera beraren
inpaktu negatiboak. Kutsadura da ohiko adibidea da. Kanpo-eragin negatiboen
azterketak garrantzi handia du merkatuaren horrelako akatsei aurre egiteko
Estatuaren jardueraren beharraren azterketa ekonomikoan.
2. Nahiz eta kontzeptualki zailagoa izan,
sarritan adierazi izan da langabezia, azken finean, kanpo-eragin negatiboaren
forma bat dela. Irizpide honen kontzeptuzko oinarria da enpresa batek langileak
kaleratzen dituenean langabeziaren kostua gizartearen esku uzten ari dela.
3. Irizpide horren arabera, langabeziagatiko
prestazio publikoak ez lirateke izango enpresek kaleratzeen bidez kanporatzen
duten kostuaren zati bat Estatuak bere gain hartzea baino.
4. Langabeziak enpresa-jarduerarako zer esan
nahi duen ikus dezakegu, langabeziaren estaldura publikorik gabeko sozietate
baten hipotesiaren aurrean kokatzen bagara. Hau ohikoa zen kapitalismo
industrialaren lehen garaietan. Testuinguru horretan, zailtasun handiagoak
dituzte enpresek langileak kaleratzeko. Kaleratzeak eragin traumatikoagoa du
kaltetutako langileengan, eta, logikoa denez, kaleratzeari gogor egingo diote
indar guztiekin. Kaleratzearen gatazka soziala biderkatu egiten da.
5. Praktikan, langabezia-prestazioak, kaltetutako
langileak zuzeneko onuradun izan arren, tresna bikaina dira enpresentzat,
kaleratze-prozesuak nabarmen leunagoak egiten baitituzte.
6. Estrategia hori beste kanpo-eragin negatibo
batzuetan erabili ohi denaren kontrakoa da, adibidez, enpresek ingurumena
kutsatzen dutenean. Logikoena eta ohikoena da erakunde publikoek hainbat neurri
hartzea enpresa-jarduera horiek debekatzeko edo zigortzeko.
7. Langabeziak dakarren kanpo-eragin negatiboari
dagokionez, ohiko estrategia publiko oinarrizkoek, ordea, ez dute hori
eragozten edo zigortzen baizik eta, alderantziz, kaleratuak diruz laguntzera
bideratzen dituzte funtsezko ahaleginak, jasandako kaltea partzialki
konpentsatzeko asmoz. Praktikan, esan bezala, horrek ez ditu kaleratzeak murrizten,
aitzitik, askoz errazago egiten ditu.
8. Hor sortzen da argi eta garbi Kurzarbeitaren
kontzeptuzko planteamenduaren berezitasuna. Ahalegin publikoak langabeziaren
eragina leuntzera bideratu beharrean, Kurzarbeitek kaleratze kopurua murrizteko
ahaleginak egin nahi ditu, batez ere enpleguaren banaketaren bidez.