Kurzarbeit-aren Ezarpena BELARUS-EN EREDUA

1.      Belarusen kasua erreferentzia argia da Europako enplegu-politiketan. Datuek berez hitz egiten dute. Ikus dezagun 2017ko Europako langabezia-tasei buruzko mapa:

 

LANGABEZIA-TASAK EUROPAN 2017



 

2.      Etengabe enplegu betearen inguruan mantentzen diren langabezia-zifren isla dira Belarus-en datuak. Belarusen enpleguaren miraria ez da zalantzan jarri errealitate estatistiko gisa, baina batzuetan langabezia-prestazio txikiei egotzi zaie partzialki.

3.      Hala ere, Belarusen langabeziari buruzko estatistika harrigarrien esanahiari buruz egon daitezkeen zalantzak aztertu ondoren, ondorioa argia da. Belarusen ez dago ia langabeziarik – frikzionala baizik ez da – herrialde honen egitura ekonomikoaren ondorioz.

4.      Egiaz, ez da kasualitatea sobietar garaiko egitura ekonomikoa osoago mantendu duen Europako herrialdean gertatzea enplegu-kopuru bikain horiek. Bereziki, enpresa publikoek ekoizpen-sarean duten pisu handian dago gakoa.

5.      Harrigarria da mendebaldeko analistek, Belarusekin obsesiboki kritiko izanik, nola ahaztu duten, hipotesi gisa ere, Belaruseko ekonomiaren funtsezko bi elementu horien arteko harremana. Hau da, enpresa publikoen pisu handiena duen Europako ekonomia izatea eta, aldi berean, langabezia-indize txikiena duen Europako ekonomia.

6.      Egia esan, Belaruseko langabeziaren aurkako politiken funtsezko enborra gobernuak enpresa publikoen gainean jarduteko duen gaitasunean datza, enpresa horiei lanpostuak sortzeko edo kaleratzeak saihesteko eskatuz.

7.      Politika horiekin kritiko diren batzuek argudiatzen dute politika horiek langile horien langabezia atzeratzea baino ez duela lortzen, baina horrek ez du zertan horrela izan. Jarduera ekonomikoa krisialdi baten ondoren berreskuratzen delako edo lan-denboraren nolabaiteko murrizketa mantentzen delako, enplegua maiz mantendu daiteke enpresa horiek ikuskatzen dituzten erakunde publikoek ezarritako derrigortasun-fasea gainditu ondoren.

8.      Argi dago, azken batean, Belarusek eraginkortasunez erabiltzen dituela enpresa publikoak langabezia saihesteko. Baina hori ere ez da nahikoa analista "liberalentzat". Izan ere, soberakin "potentzialak" diren pertsona horiek lanean mantentzeak enpresaren kudeaketa ez-eraginkorra dakarrela uste dute. Herrialde sozialisten enplegu osoko politiken aurka erabili ohi dituzten argudioak dira. Gehienetan, barregarri uzten da arduraldi edo dedikazio gutxiko lanpostuak egotea. Sistemaren funtzionamendu txarraren ondoriotzat hartzen dituzte egoera horiek.

9.      Egia da lan-denboraren banaketa ezin dela beti matematikoki langile guztientzat modu baliokidean kudeatu, eta, horren ondorioz, logikoa dela langile batzuek dedikazio osoa behar ez duten lanpostuak betetzea. Baina hori guztiz justifikatzen da balizko aukerak kontuan hartzen baditugu. Bereziki, argi dago langile bat langabeziara bidaltzea ez dela inola ere hobea langile hori dedikazio osokoa ez den lanpostu batean egotea baino.

10. Enpresa publikoak interes publikoaren mende jartzea elementu garrantzitsua izan daiteke ziklo ekonomikoak egonkortzeko, oro har, eta langabezia-egoerak egonkortzeko, bereziki. Belarus-ek modu eraginkorrean kudeatu ditu aukera horiek, eta enplegu osoko egoera praktikoei etengabe eustea lortu du.

KURZARBEIT-AREN EZARPENAri buruzko idatziak

EKAI Center-en beste idatzi batzuk