AUDIOA - TESTUA Euskal Garapen Ereduaren Etorkizuna SUNTSIPEN SORTZAILEA EUSKAL HERRIAN

AUDIOA - TESTUA
Euskal Garapen Ereduaren Etorkizuna

SUNTSIPEN SORTZAILEA EUSKAL HERRIAN

AUDIOA:      https://youtu.be/w3usYjMYx1Q

TESTUA (PDF):     https://yadi.sk/i/z1-NrpGjyXo_IQ


1.     Beti pentsatzen dugu gure buruzagi politiko eta ekonomikoek – eraginkortasun handiagoarekin edo txikiagoarekin – garapen ekonomikoa bultzatu nahi dutela. Hala ere, ikusi dugu, itxura guztien arabera, Mendebaldea kontrolatzen duen oligarkiak gero eta modu argiagoan bultzatzen duela geldotze edo hondoratze ekonomikoa eragin edo erraztean oinarritutako "suntsipen sortzailea" delako estrategia. Estrategia horrek, prozesua kontrolatzen duten enpresa handiei merkatu-kuota zabalagoak lortzeko aukera ematen die, eta, beraz, botere eta etekin gehiago lortzeko aukera ere.

2.     Hasiera batean, politika horrek ez zuen zerikusirik 2008an finantza-krisia hasi zen arte Euskal Herrian aplikatzen zirenekin. Aitzitik, hiru hamarkadatan, gure lurraldeak ahalegin handiak egin zituen industria, inbertsio produktiboa eta aurrerapen teknologikoa sustatzeko.

3.     Hala ere, harrigarria bada ere, dena aldatu zen krisia hasi zenetik. Lehen urteetan, joera-aldaketa ilundu egin zen nolabait krisiak ekonomia- eta aurrekontu-politiketan izan zuen eraginagatik. Baina berehala argi geratu zen euskal politika ekonomikoak 180 graduko bira izan zuela.

4.     Industrialismotik neoliberalismorako trantsizio gisa interpretatu den aldaketa harrigarri hori, Europan inposatzen ari diren suntsipen sortzailerako estrategietan pixkanaka sartzen ari dela dirudi.

5.     Datu makroekonomikoek, berez, norabide hori erakusten dute. Industria-jardueraren beherakadak, inbertsio produktiboaren beherakadak, I+Gren gastuaren jaitsierak, balio erantsi txikiko jardueren sustapenak, horrek guztiak adierazten du herri honen norabidea ez dela aurrerabiderantz zuzentzen, baizik eta geldialdi edo gainbehera ekonomikorantz.

6.     Are esanguratsuagoa da datu horien aurrean gure hedabideen eta gure arduradun politiko eta ekonomikoen itxurazko axolagabekeria. Datu horiek ez dira ez aipatzen, ez eta eztabaidatzen ere. Eta, salbuespenak salbu, ez gobernuetan eta ez oposizioan.

7.     Zergatik daude gure hedabideak eta agintariak hain lasai ageriko gainbehera ekonomiko honekin? Jakina, horretarako azalpen bat suntsiketa sortzailearen estrategiekin bat etortzea litzateke.

8.     Egia esan, 2008-2020 urteetako testuinguru ideologikoa eta kontzeptuala norabide horretatik doala dirudi. Batetik, muturreko liberalismorantz jo dugu. "Gobernuek ezin dute enpresa-jardueretan inbertitu" esatera ere heldu zen gure arduradun bat eta politika ekonomikoan zabaldu den pasibotasuna deigarria da benetan.

9.     Bestalde, elite korporatiboaren "suntsipen sortzailea"ren politikak babesten ari diren funtsezko kontzeptuekiko obsesio mediatikoa eta politikoa ere deigarria da: energia berriztagarrien bultzada neurrigabea, "jasangarritasunaren" interpretazio demagogikoarekiko obsesioa edo COVID-19 pandemiaren aurrean aplikatutako politikek sortutako hondoratze ekonomikoarekiko itxurazko axolagabekeria. Demografia-hondoratzearen aurreko axolagabekeria deigarria aipatu gabe.

10. Horrek guztiak erakusten digu, itxuraz, oso gustura sentitzen garela elite korporatiboak bultzatutako "suntsiketa sortzailea" testuinguru kontzeptual/ideologikoan. Gero eta interes txikiagoa zientziari, teknologiari, industriari eta ekoizpen-jarduerari buruz, eta gero eta obsesio handiagoa "iraunkorra" deitzen diogun "deshazkundeari" buruz.

11.  Horrela, badirudi testuinguru ideologiko/kontzeptualak eta gure ekonomiak 2008az geroztik izan duen bilakaerari buruzko datu estatistikoek norabide berean egiten dutela aurrera. Horri energia enpresa handiek Euskal Herrian duten pisu politikoa gehitu diezaiokegu. Hala ere, estrategia horietan inplikatzeko borondate argia modu zuzenagoan eta pertsonalagoan arduradun zehatzei egozteko datuak falta zaizkigu oraingoz.

 

EUSKAL GARAPEN EREDUAREN ETORKIZUNAri buruzko idatziak

EKAI Center-en beste idatzi batzuk