Europako Garapen Ereduaren Etorkizuna
ELITE KORPORATIBO-FINANTZARIOAREN ERAGINA
AUDIOA: https://youtu.be/K1T2YtrKn_I
TESTUA (PDF): https://yadi.sk/i/sGuU5iyL8mw8lw
1. Azaldu dugu Europako garapen-ereduaren
etorkizuna ez dutela ideiek zehaztuko, baizik eta, funtsean, interes-taldeek
eredu horren definizioan izango duten eraginak.
2. Elite korporatibo-finantzarioak gero eta
zorrotzago kontrolatu ditu Europa eta Estatu Batuak azken hamarkadetan. Eredu
neoliberala ezarri zuena da, eta, logikoa denez, Europako garapen-ereduaren
etorkizuna definitzeko erabakigarria izango den gizarte-indarra ere bada.
3. 2020an, Europako garapen-ereduaren
etorkizunari buruzko elite korporatiboaren estrategiak argi eta garbi ezagutu
ditugu. Oso nabarmen islatu dira Munduko Ekonomia Foroak bultzatutako
"Berrabiatze Handia" kontzeptuaren inguruan.
4. 2020 urtean oligarkia finantzario-korporatiboak
argi eta garbi aitortu du egungo garapen-ereduaren jasanezintasuna eta eredu
berri baten aldeko apustua egiteko beharra. Horren atzean oinarrizko bi arrazoi
daude:
A. Alde batetik, eredu neoliberalaren
bideraezintasun gero eta argiagoa, hamarkadetan zehar gainzorpetze gero eta
handiagoaren eta moneta-hedapen etengabearen kontura artifizialki eutsia.
B. Elite korporatiboaren aurrean sortzen ari
diren bi eredu alternatiboek dakarkioten mehatxu politiko gero eta handiagoa: herrialde
gainerakorren eredu garatzailea eta mendebaldean sortzen ari den populismoak
bultzatutako eredu garatzaile kontserbadorea.
5. Elite korporatiboa Mendebaldean sendo
finkatuta mantentzen den arren, ez da Europa edo Estatu Batuak eta bertako
herritarrak defendatzen dituen elite bat. Aitzitik, interes talde horiek
bultzatutako eredu neoliberalak herrialde horien gainbehera ekonomiko, sozial
eta demografiko azkarra ekarri du. Ez da espero behar proposatutako eredu
berria ("Berrabiatze Handia") positiboa izango denik gure
herritarrentzat. Aitzitik, elite korporatibo honen interes estrategikoekin
kontraesanean ez dagoen neurrian bakarrik espero behar da horrelakorik.
6. Elite korporatiboak modu erabakigarrian
eragingo du eredu berrian, berak kontrolatzen dituelako mendebaldeko enpresa
multinazionalak, finantza-erakunde handiak eta komunikabideak, bai eta bere
burua eskuina, ezkerra edo zentrotzat duten mendebaldeko korronte politiko ia
guztiak. Salbuespen gisa esparru sozialdemokrata batzuk (Corbynen laborismoa,
adibidez) edo ezker eta eskuineko korronte populistak (Trump-zaleak, adibidez).
7. Azken hamarkadetan, pixkanaka, elite
korporatibo horren botere ekonomikoa mendebaldeko banku zentralen inguruan
bildu da. Horietako batzuetan (Erreserba Federala, adibidez) bertako organoetan
zuzeneko ordezkaritzaren bidez. Gainerakoetan, korporazio handiek dagokien
banku zentralean duten eragin zuzena errespetatzeko elite politikoen konpromisoaren
bidez.
8. Agian horregatik, itxura guztien arabera, funtsezko
zeregina izango dute banku zentralek finantza-eliteek proposatutako eredu berrian.
Ikusiko dugunez, ikuspegi tekniko batetik, planteamendu hori bat dator EKAI Center-ek
finantza-sektorea erreformatzeko egindako proposamenen osagai batzuekin. Baina
ez gaitezen engaina. Egia da banku zentralei botere eta baliabide gehiago eman
nahi dizkiela elite korporatiboak. Baina erakunde horiek kontrolatuta
jarraituko dutela ziurtzat jotzen duen neurrian bakarrik egiten du. Eta horrek
mehatxu larria, ekonomikoa eta politikoa, bihurtzen du estrategia hori, Europaren
etorkizunerako.
9. Finantza- eta diru-sistemaren egiturazko
erreformarekin batera, baliabide publikoak energia berriztagarriekin eta
ekonomia "berdearekin" zerikusia duten sektore korporatiboetara
bideratzea bultzatuko du elite korporatiboak. Halaber, garapen sozial eta ekonomikoarekin
bateraezina den baina korporazio handientzat interes estrategiko argia duen
jasangarritasun-kontzeptuarekiko obsesioa bultzatuko du. Horrek guztiak
erakusten digu ingurumen-politikak edo "iraunkortasuna/jasangarritasuna"
desitxuratzeko estrategia horiek ez dutela zerikusirik europarren interes
orokorrekin. Eta, alderantziz, elite korporatiboaren tresna hutsak bihurtu
direla argi eta garbi.
EUROPAKO GARAPEN EREDUAREN ETORKIZUNAri
buruzko idatziak
EKAI Center-en beste idatzi batzuk