AUDIOA - TESTUA Europako Garapen Ereduaren Etorkizuna GARAPENZALETASUN GAINERAKORRAREN ERAGINA

AUDIOA - TESTUA
Europako Garapen Ereduaren Etorkizuna

1.      "Garapenzaletasun gainerakorra" edo “Desarrollismo emergente” deitzen diogu herrialde gainerakor nagusiak biltzen dituen korronte geopolitikoari, hala nola Errusia, Txina edo Iran. Eta hirugarren korronte geopolitiko alternatibotzat jotzen dugu, mendebaldean lehian dauden bi korronteen aurrean: oligarkia korporatiboa alde batetik eta populismo kontserbadorea bestetik.

2.      Herrialde gainerakor horiek erreferentzia ideologiko oso desberdinetatik abiatzen dira. Hala ere, beren garapen-ereduak eredu propio gisa argi eta garbi definitzen dituzten alderdi komunetan oinarritzen dira. Garrantzitsuena, ziurrenik, enpresa handien eta botere politikoaren arteko harremanaren interpretazio espezifikoa izan daiteke. Mendebaldeko ereduan, botere politikoa argi eta garbi elite korporatiboaren menpe jartzean oinarritzen da harreman hori. Alderantziz, herrialde gainerakorrek beren eredu sozioekonomikoen funtsezko elementutzat jotzen dute jarduera ekonomikoa botere politikoaren bidez interes orokorraren mende egongo dela ziurtatzea.

3.      Oligarkia finantzario-korporatiboaren aurrean, garapen ekonomikoa, zientzia eta teknologia bultzatzearen aldeko apustu garbia egiten dute herrialde gainerakorrek. Mendebaldean, azken hamarkadetan, pixkanaka, nabarmen baztertuta geratu direnak.

4.      Garapenzaletasun kontserbadore populista ez bada fidatzen elite finantzarioaz eta multinazionalez, mesfidantza politiko hori enpresa handi guztiei zabaltzen diete herrialde gainerakorrek, interes orokorrak ekonomiaren mende jartzeko arriskua ekar dezaketen neurrian.

5.      Garapenzaletasun gainerakorraren funtsezko beste alde bat enpresa-sektore publikoari emandako pisua da. Jarduera ekonomiko osoarekiko proportzio desberdinekin, baina sektore publikoaren lidergo argiarekin bai finantza-sektorean bai eta sektore estrategiko guztietan.

6.      Eredu garapenzale gainerakor horrek Europako garapen-ereduaren etorkizunean izan dezakeen eragina ez dirudi Europako aukera politikoek duten garrantzi erlatiboak baldintzatuko duenik. Ez epe labur edo ertainean, behintzat. Barne-lehia hori funtsezkoa izan daiteke elite korporatiboaren eta eredu populista kontserbadorearen arteko borrokarako.

Baina une honetan ez dago pisuzko aukera politikorik, bi eredu horietakoren batetik nabarmen aldentzeko eta eredu garapenzale gainerakorraren funtsezko osagaiak ikasi edo erabiltzeko gaitasuna duenik. Agian, Corbynen laborismoa bezalako sektore sozialdemokrata batzuk salbuespentzat har ditzakegu. Europan oraindik "ezkerra" deritzonaren multzoa finantza-elitearekin konprometituegi dago, une honetan horrengandik bereizteko gai izateko.

7.      Hala ere, gero eta eragin handiagoa du garapenzaletasun gainerakorrak, eredu hori hainbat sektore eta herrialdetan erakusten ari den dinamismoaren ondorioz. Zehapenei eta merkataritza-blokeoei aurre egiteko gaitasun apartarekin batera, herrialde horiek pixkanaka munduko lidergo-postuetan kokatzen ari dira, honako sektore hauetan, besteak beste:

- Defentsa

- Espazioa

- Aeronautika

- Energia

- Ikerketa zientifikoa

- Pobreziaren aurkako borroka

- Nekazaritzako ekoizpena

8.      Herrialde horien dinamismo ekonomikoaren eta Europako gainbehera ekonomiko bizkorraren ondorioz, gero eta eragin handiagoa du garapenzaletasun gainerakorrak enpresa eta gobernuetan. Hori dela eta, aurreikus daiteke urte batzuk barru eredu gainerakor garapenzale horren funtsezko alderdi batzuk Europako garapen-ereduan sartzeko komenigarritasuna zabaltzen hasiko dela.

EUROPAKO GARAPEN EREDUAREN ETORKIZUNAri buruzko idatziak

EKAI Center-en beste idatzi batzuk