Aurkezpen hau etengabe eguneratua da, EUSKARRI Sareko kideen ekarpenei
esker.
(2020.10.17an eguneratua)
TELEGRAM:
https://t.me/euskarri
|
Gizarteak ez dituzte eraikitzen ez egitura fisikoek ez arauek bakarrik.
Onerako edo txarrerako, batez ere pertsonek eraikitzen dituzte, egitura fisiko
eta arauen oinarrian eta erabilpenean ere pertsonak daude eta. Eta horixe bera
gertatzen da sistema demokratikoarekin. Demokrazia baten funtzionamendua eta
errealitatea dagokion konstituzioak edo lege-egiturak diotenaren arabera baizik
ez aztertzea ez da nahikoa.
Demokrazia "Herriaren
gobernua" besterik ez da. Hitzez hitz eta materialki. Eta egoera hori
gertatzea legezko baieztapenetatik askoz haratago doa. Hauteskundeak,
erreferendumak eta politikan parte hartzeko lege-mekanismoak herri-borondatea
adierazteko tresnak dira, baina erraz indargabetzen dira herritarrek beren
eskubide eta interesak defendatzeko orduan jarrera pasiboa hartzen badute eta
bozketa egin arte itxarotera mugatzen badira.
Hauteskunde-mekanismoez gain, gizartea
etengabe aktibatu edo dinamizatu behar du sistema demokratikoak, lege-tresnak
edukiz bete daitezen eta benetan herri-borondatearen eta interes orokorren tresna
izan daitezen.
Batzuetan, alderdi politikoei
egozten diegu gizartea dinamizatzeko eginkizun hori. Baina irizpide hori oso
mugatua da. Bistan denez, alderdi politikoek funtsezko eginkizuna betetzen dute
herritarrak hauteskunde prozesuetan bideratzeko orduan. Hala ere, alderdi
politikoen zeregina bera gizartearen dinamizazio prozesu baten mende dago, eta
prozesu hori alderdien beraien euskarri bihurtzen da.
Alderdi politikoak ez badira
gizarte dinamizazioko ehunean oinarritzen, masa-partiduak izateari – noizbait
izan direnak – uzteko eta koadro-partiduak bihurtzeko arriskuan daude.
Bilakaera hori gertatu ezkero, herritarren interes orokorrak ordezkatzeari uzteko
arriskuan jartzen dira ere, talde burokratiko txiki baten edo
enpresa-intereseko taldeen helburuak ordezkatzen hasteko.
Gizarte-dinamizazioa ez da,
noski, alderdi politikoetara mugatzen. Herritarren partaidetza soziala banaka
ere aktibatzen da kasu batzuetan (adibidez, adituen, analista edo blogarien
kasuan), eta beste gizarte-egitura ekonomiko, asoziatibo, sindikal eta abarren
bidez ere. Alderdi politikoen dinamizazioa bera eta –enpresen interesen ordez-
interes orokorren aldeko alderdien jarrera lotuta egon da maiz horrelako
gizarte-egiturekin, ez soilik beren afiliatuen oinarriarekin.
Herritarrak era eta egitura
desberdinetan antola daitezke, baina gizarte-dinamizazio hori ezinbestekoa da
sistema demokratikoaren funtzionamendurako. Hori gabe, komunikabideak, alderdi
politikoak eta, arian-arian, Estatuaren egiturak, pixkanaka, interes korporatiboko
taldeen eraginpean erortzen dira. Interes-talde horiek, enpresa handien ahalmen
ekonomikoan eta eraginean oinarrituta, oso erraz antolatzen dira gizarte
demokratikoaren egituretan eragiteko. Sarritan, ez dute inolako antolaketarik
behar, korporazio handi bakar baten boterea, berez, nahikoa izan baitaiteke
eragin erabakigarria izateko.
Horrela, gizarte zibila
aktibatzea ezinbesteko baldintza da edozein herrialderen errealitate eta bizitasun
demokratikorako. Are gehiago, jakina, helburu horri jaramonik egin ez eta,
okertuta, Estatuko erakunde handiak, beren kabuz, demokraziaren bizitasuna
mantentzeko gai direla uste izan duten herrialdeetan.
TELEGRAM:
https://t.me/euskarri
|