Adimen Politiko eta Estrategikoa ALDERDI POLITIKOAK. TENTAZIO BUROKRATIKOA EZ DA DOAKOA


1.     Batzuetan pentsatzen dugu alderdi politikoen burokratizazioa alderdi horiek kudeatzeko modu bat besterik ez dela, "ez hain parte-hartzailea". Pentsatzeko modu horren arabera, alderdi politikoen burokratizazio-prozesuek – alderdien finantzaketaren gure testuinguruan ia saihestezinak direnak – erabakitzeko ahalmena oinarritik zuzendaritzara aldatzea besterik ez lukete ekarriko.

2.     Errealitatea askoz larriagoa da. Alderdien zuzendaritzek gaitasun eta eraginkortasun handia izanik ere, pertsona talde bat baino ez dira, eta ez dira gai beren kabuz alderdi politikoa bera epe ertainean kontrolatzeko, gizartean eraginkortasunez eragiteko, hauteskundeetan lehiatzeko, eta abar.

3.     Alderdien goi-karguek botere faktikoren batean oinarritu behar dira beti. Beren afiliatu eta militanteengan oinarritzeari uzten badiote, gure ingurunean sistematikoki gertatzen den bezala, automatikoki beste euskarri faktiko batzuetan oinarritzen hasten dira, beren eraginari eta kontrol-gaitasunari eutsi ahal izateko.

4.     Alderdien oinarriak ordezkatzen dituzten botere faktiko horiek harreman zuzena dute, hasiera batean, finantzaketa-iturriekin. Alderdiak gero eta gutxiago daude afiliatuen eta militanteen kuoten mende, eta, aldi berean, gero eta gehiago daude enpresen edo bankuen ekarpenen eta hauteskunde-emaitzekin lotutako diru-laguntza publikoen mende. (Salbuespenak salbuespen, alderdi laboristen finantzaketa sindikala mundu anglosaxoian adibidez).

5.     Enpresa- edo banku-ekarpenen ondorioak agerikoak dira. Enpresek eta bankuek alderdien gainean duten botere faktikoa ekarpen horiek finantzaketan duten pisuarekiko zuzenki proportzionala den moduan handitzen da.

6.     Finantzaketa publikoak ere baditu ondorio estrategiko nabariak. Finantzaketa-iturri nagusi bihurtzen denean, alderdiak bere gaitasun estrategikoa galtzen du, eta hauteskundeei begirako obsesioak helburu ideologikoak ordezkatzen ditu berehala. Gogora dezagun hauteskundeei begirako obsesio hori ez dela neutroa. Alderdi politikoek ondo dakite hauteskundeak komunikabideei esker irabazten edo galtzen direla. Finantziazio publikoaren menpe dagoen alderdia berehala bihurtzen da komunikabide nagusien morroi.

7.     Era berean, komunikabide nagusiak ez dira neutralak. Ia guztiak oligarkia korporatiboaren zerbitzura daude. Horren ondorioz, funtsean finantzaketa publikoaren mende dagoen alderdi politikoak berehala ikusten du bere diskurtsoa modulatuta, gero baldintzatuta eta, azkenik, elite korporatiboak komunikabideen bidez haientzat zehaztutako esparruak mugatuta.

8.     Horrela, gure alderdi politikoak, bata bestearen atzetik, enpresa handien eragin-eremuan erortzen ari dira ezinbestean. Hori bai, ezkerreko, eskuineko edo zentroko ustezko mezuei eutsiz, ezinbestekoak baitira aniztasunaren itxura mantentzeko.

9.     Burokratizazio-prozesuarekin batera doazen finantza-baldintzatzaileak erabakigarriak dira beraz enpresa handien interesetara azkar hurbiltze horretarako. Baina ez dira faktore bakarra, jakina. "Ate birakarien" fenomenoak ez du soilik administrazioetako eta gobernuetako postuekin funtzionatzen. Alderdi politikoetako buruekin ere funtzionatzen du. Denok ezagutzen ditugu beren burua "ezkerrekotzat" jotzen duten alderdietako buruzagien kasuak, bat-batean, aberatsak bihurtu direla. Jakina, horrelako prozesuak onartzea ere ez da doakoa alderdi politikoen estrategiarako.


Adimen Politiko eta Estrategikoa-ri buruzko beste idatzi batzuk

EKAI Center-en beste idatzi batzuk