Europako Garapen Ereduaren Etorkizuna KRIPTOMONETEK BANKU-SISTEMA MEHATXATZEN DUTE

Europako Garapen Ereduaren Etorkizuna

KRIPTOMONETEK BANKU-SISTEMA MEHATXATZEN DUTE


1.      Itxura guztien arabera, egungo moneta-sistemaren ordezkapena berehalako kontua da. Petro-dolarreko sistema eraisteko interesa duten talde eta herrialdeetatik zein orain arte sistema hori iraunaraztea jo eta ke defendatu dutenetara. Sektore eta herrialde guztiek uste dute ezinbestekoa dela moneta-sistema berri horren ezarpena. Horren ondorioz, badirudi moneta-sistema berria definitzeko eta martxan jartzeko prozesua nork eta nola kontrolatuko duen bihurtu dela oraingo eztabaida.

2.      Moneta digitalen, kriptomoneten, blockchain sistema monetarioen edo sistema kuantikoen arloko egitasmoak ugaltzen ari dira, bai ekimen publikotik, bai ekimen pribatutik. Eta, adierazitako arrazoiengatik, funtsezko faktore bihur daitezke oraingo gatazka historikoan, une honetan oligarkia finantzarioak bi frontetan irekita dituena. Alde batetik, hedatzen ari den populismo industrialistarekin (Trump, …) eta, bestetik, herrialde gainerakor euroasiarrekin (Txina, Errusia, Iran).

3.      Prozesu horrek egungo banku-sistemarentzat ekar dezakeen mehatxua izan da prozesu horren hurbiltasunaren ondorioz sortu den lehenengo alarmetako bat. Behin kriptomoneta sistema orokortu ondoren, "bankuak jada ez dira beharrezkoak izango" esan ohi da.

4.      Esaldi hori, seguruenik, gehiegizkoa da. Kriptomonetak hedatzearen ondorioz, gordailuen zaintza eta kudeaketa alferrikako jarduera bihurtuko da ziurrenik eta, horrela, gordailuen bankugintza ez da beharrezkoa izango. Baina inbertsio-bankaren jarduerak beharrezkoak izaten jarraituko dute. Norbaitek bilatu eta aztertu behar ditu inbertsio-proiektuak. Zertan inbertitzen den edo ez eta nola erabakitzea beharrezkoa izaten jarraituko da.

5.      Gordailu-bankuak epe ertainera desagertzea aurreikusteak, berez, benetako iraultza ekonomiko, sozial eta politikoa ekarriko du. EKAI Centerrek dagoeneko jakinarazi du gordailuen eta kredituen arteko lotura artifiziala fikzio bat besterik ez dela, finantza-oligarkiaren ekonomiaren kontrola ziurtatzeko. Gordailu-bankugintza desagertzeak berez desegiten du fikzio hori, eta banku-erakundeak inbertsio-banku bihurtzera behartzen ditu. Inbertsio-banku horien kreditu-gaitasuna partikularrek horietan "inbertitutako" (ez "gordailututako") finantza-baliabideen eta kreditu publikoaren erabilpenaren araberakoa izango da.

6.      Eszenatoki hori, bistan denez, iraultzailea da. Eta berez azaltzen du zergatik dagoen ikaratuta mendebaldeko finantza-elitea etorkizun hurbilaren aurrean, eta, bestaldetik, testuinguru berriaren aurrean posizionatzeko lasterketa azkarrean. Azken finean, bi mendetan zehar banku-gordailuen kontrolean (eta, beranduago, banku zentralen kontrolean) oinarritu du finantza-oligarkiak bere boterea.

7.      7. Gogoratu behar dugu, EKAI Centerrek azaldu duen bezala, gordailuen eta banku-kredituaren arteko egungo lotura lege bidezko fikzioa baizik ez dela. Herritarrek ez dute dirua banketxeetan uzten arriskuan jartzeko, baizik eta zaindua izateko eta edozein unetan eskuragarri egoteko ere. Horren ordez, bankuek kredituak emateko "erabiltzen" dituzte, etengabe lehertzeko arriskuan dagoen finantza sistema bat sortzen duen fikzio batean. Sistema ezin hobea oligarkia finantzariorako, modu artifizialean mantentzen baitu horrela gordailuen eta kredituaren kontrola.

8.      EKAI Centerrek jada planteatzen zuen logika ekonomikoaren arabera, gordailu-bankuak –jasotako funtsak arriskurik gabe mantenduko zituztenak – eta inbertsio-bankuak bereizi behar zirela, eta haien baliabideak arrisku-bokazioa zuten finantza-ekarpen pribatuak eta kreditu publikoa izango zirela.

9.      EKAI Centerrek proposatutako eskema teorikoki eta logikoki argia zen. Baina, jakina, politikoki ezinezkoa Mendebaldean benetako iraultzarik gabe. Badirudi kriptomonetek berez sortuko dutela testuinguru hori. Eszenatoki berri horrek aurrerapauso handia ekar diezaioke gure garapen-ereduari.

EUROPAKO GARAPEN EREDUAREN ETORKIZUNAri buruzko idatziak

EKAI Center-en beste idatzi batzuk