Sozialdemokraziaren Etorkizuna
1. Gaur egun, afiliazioa mantentzea eta
indartzea da talde eta alderdi sozialdemokraten erronka konplexuenetako bat.
Sarritan gertatzen da interpretazio derrotistak egitea herritarrek alderdi
politikoetan afiliatzeko duten desafekzioaren saihestezintasunari buruz.
Interpretazio horiek defendatzen dute gizarte modernoaren indibidualismoa eta
motibaziorik eza dela, azken batean, desafekzio horren azpian dagoen arrazoia.
Eta arazo horri aurre egitea ia ezinezkoa dela.
2. Hala ere, azterketa zehatzagoa eskatzen du
horrek. Esperientziak erakusten du egungo gizartea ere mugitu, aktibatu eta
mobilizatu egiten dela horretarako arrazoiak aurkitzen dituenean. Gertatzen
dena da pertsonek, alderdi politiko batean afiliatzeko edo ez afiliatzeko
orduan ere, logikaz jokatzeko joera izan ohi dutela. Horrek esan nahi du,
funtsean, alderdi batean afiliatzeak dakartzan alderdi negatiboek justifikazioa
izan behar dutela.
3. Alderdi negatibo horiek bi dira funtsean.
Batetik, afiliazioak eskatzen duen denbora- eta diru-ahalegina. Bestaldetik – eta
ziurrenik garrantzitsuena – eragin negatiboa irudiarengan eta harreman
pertsonalengan.
4. Izan ere, alderdi politiko bateko kide
izateak eta kasuan kasuko proiektura atxikitzeak berekin dakar gainerako
alderdi politikoen aurkako jarrera pertsonala hartzea. Hauteskunde-dinamikaren
ondorio saihestezina da hori. Alderdiak ez dira ideologikoki ezberdinak baina elkarri laguntzen
dioten proiektuak. Alderdi batek irabazten dituen botoak beste batek galtzen
dituenak dira, eta horrek etsai amorratu bihurtzen ditu. Alderdi baterako ona
dena besteentzat txarra da. Horrek esan nahi du alderdi politiko bateko kide
izateak berekin dakarrela bai proiektu kolektibo jakin bati atxikitzea, bai
gainerako alderdi politikoekin aurrez aurre kokatzea. Hori oztopo psikologiko
zaila da pertsona askorentzat.
5. Kontua da alderdi sozialdemokraten
afiliazioak zer eskaintzen duen ahalegin horien truke. Pertsona batzuentzat, kokapen
profesionalaren nolabaiteko itxaropena. Oro har, motibazio ideologiko
partekatua duen proiektu kolektibo batean parte hartzea. Kasu askotan, bizitza
ikusteko ikuspegiak edo moduak partekatzen dituzten beste pertsona batzuekin
harreman soziala izateko modu bat da.
Hala ere, jarraitzaile gehienentzat,
motibazio horiek ez dira nahikoak.
6. Sarritan, afiliatuek ez dute sentitzen
erabakietan benetako eragina dutenik, euren afiliazioa benetan erabilgarria
denik.
Alderdiek antolaketa-aldaketak egin
ditzakete, oinarrien eragina edo afiliatuen erabakitzeko gaitasuna sustatzeko,
eta, horrela, alderdian parte hartzea erakargarriagoa bihur daiteke. Hala ere,
azken finean, gure ustez, motibazio profesionala duten edo motibazio ideologiko
oso handia duten pertsonak salbuesten badira, beste aukera politiko batzuen
aurkako jarrera batean kokatzea da alderdi politiko batean afiliatzeko
funtsezko oztopoa.
7. Arazoa da urruntze edo liskar pertsonal hori
alderdi politikoen hauteskunde-dinamikaren ondorio saihestezina izan ohi dela.
Hori horrela bada, bi irtenbide mota daude:
A. Etengabeko tentsio ideologiko mantentzea,
afiliazioaren interes ideologikoa pizteko.
B. Alderdi politikoaz bestelako
gizarte-egiturak ezartzea edo elikatzea, afiliazio edo dinamizazio soziala
bultzatzeko, alderdiaren beraren jarduerarekin paraleloki edo modu osagarrian.
8. Kasu batzuetan, alderdi sozialdemokrata
zeharka elikatzen zuen afiliazio zabal hori lortzeko zeregina hartu dutenak sindikatuak
izan dira. Baina hainbat gizarte- eta kultura-mugimenduk antzeko funtzioak edo
elkarren osagarriak diren zereginak gara ditzakete. Egitura sozial horietako
kide izatea bateragarria litzateke hainbat alderdi politikotako
afiliazioarekin, eta alderdi sozialdemokratarekin duten harremana informala
izan daiteke, lankidetza zehatzetan oinarritu daiteke edo nolabait artikulatuta
egon daiteke ere.