1. Alderdi sozialdemokrataren sendotasunaren
oinarria ez da gai instrumentala, ezta bigarren mailakoa ere. Orain ez dugu
alderdiaren sendotasunaren "dimentsioa" aztertu nahi, haren
jatorriaren garrantzia baizik.
2. Bistan denez, edozein alderdirentzat funtsezkoa
da behar beste baliabide finantzario, mediatiko, giza baliabide eta abar eskuratzea,
eta horrek gizartean eragiteko eta hauteskundeak irabazteko gaitasuna
baldintzatuko du, argi eta garbi.
3. Baina alderdiaren sendotasunaren jatorriak
funtsezko garrantzia du alderdiaren esentziarentzat eta oinarri
ideologikoentzat.
4. Teorian, alderdi politiko baten oinarrizko
indarra bere afiliatuak eta horiek ordaindutako kuotak dira. Hala ere, hori ez
da horrela, ez bakarrik koadroen alderdietan, baizik eta -mendebaldeko
testuinguruan- ezta masen alderdi askotan ere, hala nola alderdi sozialdemokrata
askotan.
5. Norabide biko prozesu honetan, afiliatuen
oinarriak ahulduz joan diren aldi berean, alderdiek eurek eskuratutako kuotez
bestelako finantzaketa-iturriak bilatu behar izan dituzte. Aldi berean, beste
finantzaketa-iturri horiek gero eta garrantzitsuagoak ziren heinean, afiliatuen
kuoten mende gero eta gutxiago ziren alderdietako zuzendaritzak. Horren
ondorioz, afiliatuak pisua galduz joan ziren eta zuzendaritzak burokratizatuz,
oinarrien aurrean blindatuz eta afiliatuak biltzarretan erabili beharreko
eragozpentzat baino ez hartzeko joera hartuz.
6. Arazoa da finantzaketa-iturri alternatiboek
ia beti eramaten gaituztela, modu batera edo bestera, botere korporatiboarekiko
gero eta mendekotasun handiagoa izatera.
7. Hori agerikoa da finantzaketa
banku-sektoretik edo beste enpresa-esparru batzuetatik datorrenean. Baina baita
finantziazio publikoa denean ere, hauteskundeetako emaitzen arabera definitu
ohi dena. Hauteskunde-emaitzen mende egoteak ere, alderdiaren beraren
biziraupenerako, areagotu egiten du elektoralismoa eta, horrekin batera, komunikabideekiko
mendekotasuna. Hedabideak baitira, azken finean, iritzi publikoa eta herrialde
bakoitzeko hauteskunde-bilakaeraren egiturazko oinarriak kontrolatzen eta
definitzen dituztenak.
8. Arazoa da, mendebaldeko herrialde gehienetan,
korporazioek kontrolatzen dituztela komunikabide gehienak. Horrela,
finantzaketa publikoaren menpe egotea ez da, batzuek uste duten bezala, "neutroa".
Epe ertain edo luzera, interes korporatiboekiko mendekotasun gero eta
handiagoko dinamika batean sartzea dakar, nahitaez.
9. Honek guztiak sakoneko hausnarketa
garrantzitsu baten aurrean jartzen gaitu. Alderdi politiko guztiek zerbaitetan
oinarritu behar dute haien indarra, babesa eta bultzada emango dien
"indar" bat behar dute. Itxura guztien arabera, indar hori soziala ez
bada – afiliatuen oinarria –, azken batean, korporatiboa baino ezin da izan.
Jakina, salbuespenak egon dira sindikatuek finantzatutako alderdi
sozialdemokraten kasuan, eta hori finantzaketa "sozialerako" beste
modu bat dela esan daiteke.
10. Edonola ere, alderdi sozialdemokratak beren
esentzia eta egituraren aurrean posizio errealista batean kokatzea da
funtsezkoena. Afiliazio-oinarria ahultzea batzuetan uste den baino
garrantzitsuagoa da. Ez da soilik alderdia ahultzeko arrazoia, baizik eta, ikus
dezakegunez, gero eta mendekotasun handiagoa izateko – zuzena edo zeharkakoa –
botere eta eragin korporatiboarekiko. Errealitate horretaz jabetu behar dute
alderdiek jaiotzen direnetik, afiliazioaren bilakaerari aurrea hartu behar
diote, finantzaketa-iturri baten edo bestearen ondorioez jabetu behar dute,
eta, hala badagokio, alderdi sozialdemokraten helburuekin koherenteak diren
finantzaketa-iturri alternatiboak prestatu behar dituzte. Eta helburu horiek, dakigunez,
soldatapekoen interesak bide demokratikoetatik defendatzea baizik ez dira.