1. Inbertsio produktiboa bultzatzeko tresna
bakarra ez den arren, politika publikoen alderdi esanguratsua da inbertsio
produktiboen nahiz enpresa-etekinen tratamenduari dagokionez.
2. Gogora dezagun inbertsio produktiboa dela,
aldi berean, enpresek garapen-ereduari egiten dioten lehen ekarpena, eta,
bestalde, azken hamarkadetako garapen europarraren funtsezko arazoa eta erronka.
3. Ildo horretan, ikusi dugu jardun politikoaren
gakoak honako hauek izan behar direla inbertsioa etengabe berraktibatzeko:
A) Kapital-enpresen inbertsio produktiboa
bultzatzea
B) Enpresa publikoak eta kooperatibak
enpresa-inbertsiorako modu alternatibo gisa bultzatzea.
4. Diru-bilketarako gaitasuna alde batera
utzita, Sozietateen Gaineko Zerga, hain zuzen ere enpresa-etekinen gainekoa
izanik, tresna ezin hobea da enpresaburuen motibazioan eta pizgarrietan
eragiteko.
5. Iritzi nagusiak behin eta berriz adierazi
nahi digun enpresa-etekinen alde egin behar dugula, ekonomiaren garapenerako
ezinbesteko baldintza den aldetik. Hala ere, EKAI Center-eko irakurleek
badakite hori enpresa-korporazioen gizarte- eta komunikabide-nagusitasun
ikaragarriaren emaitza besterik ez dela. Ekoizpen-inbertsioetarako pizgarria
funtsezkoa da garapen ekonomikorako, baina beste enpresa-onura batzuek eragin negatiboa
izan dezakete –eta maiz izaten dute– bilakaera sozioekonomikoan.
6. Errealitate hori kontuan hartzea funtsezkoa
da Sozietateen Gaineko Zerga arautzerakoan. Horrek guztiak zehaztasun handiagoa
behar du, baina argi eta garbi esan dezakegu zergaren emaitzak, aldi berean,
inbertsio produktiboa sustatzen eta beste enpresa-onura batzuk indargabetzen
lagundu behar duela. Edo, nahiago izanez gero, azken horien gain utzi behar
duela zergaren kostua.
7. Ez da ohikoa Sozietateen Gaineko Zergak
desgrabazio-motaren bat aurreikustea inbertsio produktiboetarako, baina
dokumentu honetan egiten dugun planteamenduak arlo horretan zentratu nahi du
zergaren helburua bera.
8. Irizpide kontzeptual gisa, planteamendu
horrek zerga-tasa handiak eragingo lituzke zergarako, ekoizpen-inbertsioetatik
eratorritako emaitzetarako inpaktu txiki edo minimoaren aurrean.
9. Ekoizpen-inbertsioaren ondoriozko mozkinean
eragiteko metodologia inbertsio horren kostua murriztea izan ohi da, inbertsioa
bera desgrabatuz.
10. Badakigu
azken hamarkadetan Sozietateen Gaineko Zergaren eragina etengabe murrizteko
joera izan dela. Beste lurralde batzuekin alderatzea eta, zergaren tasa
nominalak igotzen badira edo behar beste murrizten ez badira, inbertsioak
galtzeko arriskua da horren inguruan gehien erabili ohi den argudioetako bat. Faktore
hori kontuan hartzeak, adierazitakoaren kontrara, berrinbertitu gabeko
etekinetarako "errekargu" motaren batekin konpentsatutako tasa
nominal murriztu bat planteatzera bultza gaitzake.
11. Edonola ere, funtsezkoena da ulertzea
enpresa-onurak eta -pizgarriak zer eginkizun nagusi duten eredu kapitalistan
oinarritutako garapen-ereduan. Eta, ondorioz, Sozietateen Gaineko Zergaren
oinarrizko helburuak inbertsio produktiboa sustatzera eta beste enpresa-etekin
mota batzuk mugatzera bideratzea.