Europako Garapen Ereduaren Etorkizuna EKONOMIA FEMINISTAREN MISTERIOA

Europako Garapen Ereduaren Etorkizuna

EKONOMIA FEMINISTAREN MISTERIOA

1.     Lehenengo kontua da, noski, zenbateraino den zentzuzkoa ekonomia "feminista" bat lantzea. Eta erantzuna da gizonek eta emakumeek jarduera ekonomikoaren aurrean dituzten rolak eta posizionamenduak bereizita dauden neurrian. Eta, bestaldetik, rolen bereizketa horren ondorioz, emakumeek jarduera ekonomikoaren aurrean duten benetako posizioa neurriz kanpo ahazten edo arretarik gabe uzten ari dan neurrian.
2.     Egiaz, hori izan da, zehazki, gure jarduera ekonomikoaren eta gure zientzia ekonomikoaren errealitatea. Familia ekoizpen-unitate tradizionala izan da, gizonen eta emakumeen arteko lanaren banaketa argi batean – osoa ez, ordea – oinarrituta. Banaketa horretan, gizonak zuzenean produktiboak ziren jardueren erantzukizun nagusia hartzen zuen bere gain, eta emakumeak, berriz, etxeko lanena.
3.     Kapitalismoak ez zuen lanaren banaketa hori ondo onartu. Enpresari berrientzat, familia eskema tradizional hori eskulana xahutzea zen, eta enpresentzat, beti eskulan merkearen egarri zirenentzat, onura-iturri bikaina izan zitekeena. Horrek, XIX. mendean zehar, etengabeko tentsioa eragin zuen enpresariak, alde batetik, eta langileen eta sindikatuen artean, bestetik, non enpresariak kosta ahala kosta saiatzen ziren beren lantegietan emakumeak eta haurrak sartzen, ahalegin fisiko handiko lanetan eta ordutegi amaigabeetan. Emakumeek lantegietan egiten zuten lana enpresa-abusutzat hartzen zen. Langileek eta sindikatuek ahaleginak egiten zituzten emakumeak abusuzko baldintza horien menpe ez uzteko.
4.     Errealitate objektibo hori funtsean aldatuz joan zen XX. mendean zehar. Ahalegin fisiko esanguratsurik behar ez zuten lanak ekoizpen-sare osoan zabaldu ziren. Eta horrek posible egin zuen – eta logikoa- emakumeak soldatapeko lanean masiboki sartzea.
5.     Hondamendi historiko handia izan da bai emakumeentzat, bai Mendebaldearentzat, oro har, emakumeak lan-merkatuan masiboki sartzea ez dela gertatu zegoen lanaren banaketaren bidez, baizik eta familia-unitatearen lan-kargari lanaldi oso bat gehituz.
6.     Hori gertatu zen emakumea lan-merkatuan masiboki sartzeko helburua ez zelako izan, esaten zaigun bezala, emakumearen emantzipazioa, baizik eta, alderantziz, enpresen esku dagoen eskulan merkea masiboki handitzeko emakumeak erabiltzea (atzerriko eskulana masiboki sartzea, ustezko arrazoi "solidarioengatik", geroago gertatuko zen bezala). Helburua emakumeen emantzipazioa izan balitz, emaitza argia izango zen: lantokiko lanaldi erdia gizonentzat eta beste erdia emakumeentzat, eta etxeko lanen zamaren banaketa.
7.     Aitzitik, prozesua emakumeak gain-esplotatzeko operazio erraldoi bihurtu zen. Etxekolanen zamei lanaldi oso bat gehitzera behartuak izan direnez, 80, 90 eta 100 orduko lan-asteak jasan behar izan dituzte. Bitxia bada ere, errealitate hori ezkutatzeaz arduratu dira ezker postmodernoa eta egungo feminismo erreakzionarioa – interes korporatibo oligarkikoen zerbitzura biak –.
8.     Ikuspegi analitikotik, prozesu basati hau zientzia ekonomikoak erraztu zuen. Lana, oso produktiboa izan arren, ez da kontuan hartzen erosten eta saltzen ez bada. Horri esker, etxeko lanen existentzia eta garrantzia alde batera utzi besterik ez zen egin. Emakumeei merkatuan astean 40/45 ordu lan egitea eskatzen zitzaien, etxeko lanak “nolabait” egingo zirela pentsatuz edo, besterik gabe, etxeko lanak ahaztuz. Prozesu hori Europako hondoratze demografikoarekiko paraleloa izatea ia saihestezina zen.
9.     Ildo horretan, ekonomia feminista ezinbestekoa da. Emakumea lan-merkatuan sartzea interes korporatiboetan oinarritu dela, eta ez emakumeen interesetan, azaltzeko. Eta horren ondorioak zein punturaino izan diren kaltegarriak. Alde batetik, Europako hondoratze demografikoa eta, bestetik, belaunaldiz belaunaldi ehunka milioi emakumeren gain-esplotazio masiboa, ezkutuan geratu dira interes korporatiboen zerbitzura dagoen zientzia ekonomiko eta mugimendu ustez feminista baten ondorioz.
10.  Ekonomia feministaren misterio nagusia da, hain zuzen ere, ekonomia ikuspuntu hori zein punturaino ahaztu duten, hain zuzen ere, beren burua "feministatzat" jotzen duten sektoreek: Europan nagusi den ezker korporatiboak eta egungo feminismo erreakzionarioaren mugimenduak. Emakumearen eskubideen defentsa hitz-jario agortezinean oinarrituta artikulatzen saiatzeak eta, aldi berean, arazoaren % 99 kontu handiz ezkutatzeak, mugimendu horiek benetan interes korporatiboen zerbitzura zenbateraino dauden erakusten digu.