1. Modu orokorrean zorrak ez ordaintzea edo barkatzea
gero eta agertoki onargarriagoa bihurtzen ari da Europako ekonomiaren
etorkizunerako. Gogora dezagun, inbertsio produktibo eskasarekin batera,
metatutako gain-zorpetzea dela ziurrenik gure ekonomien etorkizuneko erronkarik
handiena.
2. Gainzorpetzea edo apalankatzea murrizteko
prozesuak – teorian – hainbat bide jarrai dezake. "Debt and Deleveraging" (McKinsey Global Institute 2010)
txostenaren arabera, honela sailka ditzakegu bide horiek:
- Austeritatea
- Inflazioa
- Ez ordaintze masiboak
- Hazkundea
3. Ohikoena ez bada ere, ordainketa masiboak
behin eta berriz erabiltzen dira gehiegizko zorpetzeari aurre egiteko. Zehazki,
45 kasu aztertu zituen McKinseyk aipatutako txostenean.
4. Sarritan, ziurtzat jotzen da austeritatea
izan dela orain arte Europan erronka horri aurre egiteko bidea, arrakastarik
gabe. Hala eta guztiz ere, aurrekontu-austeritatea diru-politiken kontrako
estrategiarekin uztartu da. Hori ulertzeko, kontuan hartu behar da
moneta-hedapena behin eta berriz erabili dela, hain zuzen ere,
aurrekontu-austeritatearen mende dagoen Europako ekonomiaren
hazkunde-ezintasunagatik.
5. 2008an finantza-krisia hasi zenetik 12 urte
igaro direnean, Europa ez da gai izan bere zorpetze-maila osoa murrizteko. Eta
COVID-19 krisiaren eztandaren ondorioz, aitzitik, orain arte jasangaitzak izan
diren zorpetze-mailak nabarmen igotzea aurreikusten da.
6. Muturreko egoera horrek nabarmen handitzen
ditu zorra modu masiboan ez ordaintzera edo barkatzera jotzeko aukerak. Hala
ere, ez gaude sektore edo herrialde jakin bateko ez-ordaintze masiboen bidez
aurre egin dakiokeen agertoki baten aurrean. Arazoa geopolitiko bihurtuko da berehala.
7. Zorra ez ordaintzeak edo barkatzeak herrialde
bakoitzaren barne-ikuspegitik edo nazioarteko harremanen ikuspegitik plantea
daitezke. Bi kasuetan, baldintza eta muga politikoak nabariak dira.
8. Barne-eremuan, hartzekodunei buruzko erabaki
politiko zorrotzak ekarriko lituzkete ez ordaintze masiboek. Zehatzago esanda,
finantza-sektorearen erabateko berregituraketa edo bankuen nazionalizazioa.
Erronka zaila da, hain zuzen ere, bankugintza pribatuak Mendebaldean duen
botere politiko handia kontuan hartuta. Ziur asko, horixe bera da
berregituraketa horri orain arte serio heldu ez izanaren arrazoia.
9. Nazioarteko harremanei dagokienez, beste
ezaugarri batzuk ditu erronka horrek. Herrialde zordunen ez-ordaintze masiboa ekarriko
luke, herrialde hartzekodunei kalte finantzario handia eginez. Ez-ordaintze
horiek, ordaintzen ez denetik urte batzuetara, kanpo-finantzaketari uko egitea
ere ekarri ohi dute, herrialdeak edo herrialdeek sinesgarritasuna berreskuratu
arte. Erronka benetan konplexua da, orain ez baikara herrialde zehatzez ari,
bere garaian Errusia edo Argentina izan zitezkeen bezala, baizik eta Europa eta
Estatu Batuak oro har. Eta testuinguru geopolitiko bereziki konplikatuan. Baina
muturreko egoera batera iristen ari da Mendebaldea, eta erronka horri doikuntza-
eta hazkunde-gure gaitasunaren bidez aurre egitea gero eta utopikoagotzat hartu
behar dugu.
